Generatie B8

Willem van Bemmel 1808 – 1862 & Cornelia van Zanten 1809 – 1871

Haarzuilens cafe 't Raadhuis

B8 Willem van Bemmel was de oudste zoon van Pieter van Bemmel en Magdalena de Wit (B7). Hij werd geboren in het buurtschap Gerverscop op 1e paasdag 17 april 1808 en op 2e paasdag gedoopt in Harmelen. Doopgetuige was zijn grootmoeder Neeltje van Es (C6), de weduwe van Willem de Wit naar wie Willem werd vernoemd. Op 16 jarige leeftijd verhuisde Willem met zijn familie uit Harmelen naar Haarzuilens. Daar betrokken ze ‘t Oude Raadhuis, een boerenhofstede die ook als gemeentehuis en herberg fungeerde.

Zijn vader Pieter van Bemmel was daar in het laatste jaar van zijn leven, behalve boer ook kastelein. Hij overleed toen Willem 17 jaar was en zijn moeder Magdalena de Wit zette het bedrijf voort. Ze hertrouwde op 49 jarige leeftijd in ‘t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 21 november 1833 met de bijna 15 jaar oudere Jan Kersbergen en vestigde zich in Jutphaas.

Willem van Bemmel volgde zijn moeder op en werd de nieuwe baas van de boerderij annex herberg in Haarzuilens. Hij trouwde een maand nadat zijn moeder was hertrouwd op 25 jarig leeftijd in Vleuten op 20 december 1833 met de 24 jarige Cornelia van Zanten, ook geschreven als van Santen. Ze werd geboren op 17 februari 1809 in Vleuten en was een dochter van Trijntje Schimmel en Gerrit van Zanten.

Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel zijn altijd in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens blijven wonen en werken. Eind 19e eeuw werd Kasteel de Haar herbouwd en het oorspronkelijke dorp Haarzuilens een kilometer naar het oosten verplaatst. Het gemeentehuis annex café werd daar in 1898 neergezet. Maar dat was na hun tijd.

Willem van Bemmel overleed op 53 jarige leeftijd in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 3 januari 1862. Negen jaar later overleed zijn weduwe Cornelia van Zanten daar op 9 mei 1871, ze werd 62 jaar oud.

Kinderen:

B8.1 Magdalena van Bemmel, roepnaam Helena dochter van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op zaterdag 16 augustus 1834 en vernoemd naar haar grootmoeder Magdalena de Wit. Helena huwde daar op 30 jarige leeftijd met haar 35 jarige achterneef Cornelis van Bemmel (B6.6) op 4 november 1864. Zie B9

B8.2 Gerrit van Bemmel, zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op vrijdag 13 november 1835. Hij werkte in het bedrijf van zijn vader en volgde hem op als boer en herbergier. Nadat zijn beide ouders waren overleden, trouwde hij op 41 jarige leeftijd op donderdag 23 november 1876 in ‘t Oude Raadhuis van Haarzuilens met de 39 jarige Eigje van Hof. Ze werd geboren op zondag 15 juni 1837 in Meerkerk en was een dochter van Marrigje van Wijk en Hendrik van Hof. Eigje overleed nog geen jaar daarna in ‘t Oude Raadhuis van Haarzuilens op zondag 30 september 1877.

Een jaar later hertrouwde Gerrit van Bemmel daar op 42 jarige leeftijd, op donderdag 17 oktober 1878 met de 28 jarige Reijertje Lam. Zij werd geboren op vrijdag 12 juni 1850 in Achttienhoven en was een dochter van Maria de Kruijf en Jan Lam. Gerrit en Reijertje kregen twee dochters die allebei in ‘t Oude Raadhuis van Haarzuilens geboren werden.

Toen Kasteel de Haar werd herbouwd zijn ze daar vertrokken. Gerrit van Bemmel werd uitgekocht, de herberg annex raadhuijs kwam in het nieuwe dorp te staan en de boerderij werd gesloopt. En op de plaats waar ‘t Oude Raadhuijs van Haarzuilens had gestaan werden kasteeltuinen aangelegd.

Een vrouwelijke tolgaarder int het tolgeld van een ruiter. In de negentiende eeuw verschenen overal in het land tollen ter financiering van de aanleg en het onderhoud van wegen. Tekening van P. De Goeije, 1841
Een vrouwelijke tolgaarder int het tolgeld van een ruiter. In de negentiende eeuw verschenen overal in het land tollen ter financiering van de aanleg en het onderhoud van wegen. Tekening van P. de Goeije, 1841

Gerrit van Bemmel en zijn gezin vestigden zich in de gemeente Breukelen Nijenrode. Ze hadden daar een boerenbedrijf en waren ook tolgaarder. Voor hun boerenwoning in het buurtschap Kortrijk (halverwege Breukelen en de Portengensebrug) stond een slagboom en daar moest betaald worden voor het gebruik van de polderweg tussen de Kortrijkse Dijk en de Otterspoorbroekse Dijk (thans Galgerwaard geheten).

Later gingen Reijertje en Gerrit met hun kinderen in het dorp Achttienhoven (gelegen tussen Westbroek en Utrecht) wonen en continueerden ze het boerenbedrijf van haar ouders. Reijertje Lam overleed op de boerderij in Achttienhoven op 51 jarige leeftijd op zondag 13 maart 1902. Haar dochter Maria van Bemmel trouwde in 1904 met Pieter Jurg uit Utrecht. En het jaar daarop huwde haar zus Eigje van Bemmel met zijn broer Dirk Jurg. Gerrit van Bemmel woonde in bij één van zijn dochters en stierf in Utrecht op zaterdag 4 januari 1913. Hij werd 77 jaar oud. 

B8.3 Petrus van Bemmel, roepnaam Pieter zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 2 juni 1837. Tot hij trouwde werkte Pieter in het familiebedrijf als kastelein. Hij huwde op 31 jarige leeftijd in Schalkwijk op 10 december 1868 met de 24 jarige Maagje van der Lee die zes maanden zwanger was. Ze werd geboren op 30 november 1844 in Schalkwijk en was het enigste kind van Cornelis van der Lee en Tijske van Dijk. De grootvader van Tijske was een neef van Annigje Ariesdochter van Dijk, de echtgenote van Teunis Jans Bosch (D5.2).

Aanvankelijk vestigden Maagje en Pieter zich op de boerderij van haar ouders in het dorp Schalkwijk bij Houten. Toen ze vier jaar getrouwd waren verhuisden ze naar het buurtschap ’t Goy in Houten. Dat gebied was toen dicht beplant met boomgaarden en wellicht werd Pieter daar fruitteler. Maagje en Pieter kregen vijf dochters en vier zonen, die allen huwden. Hun oudste dochters Cornelia en Teska van Bemmel trouwden met de gebroeders Johannes en Marinus van Leeuwen, buurtgenoten uit ’t Goy in Houten. Petrus van Bemmel overleed daar op 15 december 1916, hij werd 79 jaar. Zijn weduwe Maagje van der Lee stierf er een paar maanden later op 18 mei 1917, ze werd 72 jaar oud.

B8.4 Abraham Elbert van Bemmel, zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 8 maart 1840. Getuige bij zijn geboorte aangifte waren Martinus Versteeg een 30 jarige bouwman en Pieter de Leeuw een 60 jarige broodbakker. Abraham trouwde op 34 jarige leeftijd op donderdag 24 december 1874 in Harmelen met de 25 jarige Neeltje de Wit. Ze werd geboren in Harmelen op woensdag 6 juni 1849 en was een dochter van Niesje Hagoort en Cornelis de Wit die een akkerbouwbedrijf in Harmelen hadden. De overgrootvader van Neeltje de Wit – die net als haar vader Cornelis de Wit heette – was een halfbroer van Elisabeth Dogterom, de moeder van Elisabeth Uittenbogaard (A6). Hun moeder Anna Aartsdochter Vergeer huwde te Oudewater in 1743 met Otto Dogterom en in 1747 met Peter de With.  

Na hun huwelijk vestigde Neeltje de Wit en Abraham van Bemmel zich op een boerenbedrijf in het buurtschap Papekop/Diemerbroek bij Oudewater waar haar grootvader en overgrootvader vandaan kwamen. En zes jaar later verhuisden ze naar de boerderij in Harmelen waar Neeltje was geboren en volgde Abraham van Bemmel zijn schoonvader op. Ze kregen zeven kinderen en vijf overleden voor ze een half jaar oud waren. Hun zoon Willem en dochter Cornelia van Bemmel groeiden op in Harmelen en huwden. Neeltje de Wit stierf op haar boerderij in Harmelen op 15 februari 1904, ze werd 54 jaar. Haar weduwnaar Abraham Elbert van Bemmel overleed er vijftien jaar later op 20 september 1919, hij werd 79 jaar oud. 

B8.5 Marcelis van Bemmel, zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 27 augustus 1841. Hij werd 20 jaar en overleed daar op 20 november 1861.

B8.6 Trijntje van Bemmel, dochter van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 11 maart 1844. Ze trouwde daar op 22 jarige leeftijd met haar 21 jarige neef Gerrit van Bemmel, op donderdag 30 augustus 1866. Hij werd geboren op 31 december 1844 in Veldhuizen – gelegen tussen Vleuten en De Meern – als zoon van Antonia Hamoen en Marcelis van Bemmel (B7.2).

Toen ze zes maanden getrouwd waren werd hun dochter Antonia van Bemmel geboren in Trijntjes ouderlijk huis. Vervolgens verhuisden ze met z’n drieën naar een boerderij in de gemeente Ruwiel, in het buurtschap Ter Aa bij Breukelen. Daar werden nog negen kinderen geboren. Vijf van hen overleden voor ze een jaar oud waren. Willem, Marcelis, Cornelia en Magdalena van Bemmel groeiden op in Ter Aa en huwden, evenals hun oudste zus Antonia. Willem van Bemmel – de oudste zoon – werd de volgende eigenaar van de boerderij in Ruwiel. 

Detail uit kieslijst 1914/1915 van de gemeente Ruwiel (1) waaruit blijkt dat Gerrit van Bemmel werd opgeroepen om te stemmen. Alleen mannen boven de 25 jaar hadden stemrecht in die tijd. In 1900 had 49% van alle Nederlandse mannen het kiesrecht en in 1913 was dat percentage gestegen naar 65%. Tekenen van geschiktheid om te mogen stemmen waren maatschappelijke welstand, zoals het bezit van spaargeld of een woning. De meeste mannen (88%) hadden stemrecht omdat ze belasting betaalden. Dat betrof grondbelasting geheven op bebouwde en onbebouwde eigendommen, patentbelasting waaruit bleek dat iemand bevoegd was om een beroep of bedrijf uit te oefenen en personele belasting die werd geheven op het aantal dienstboden, paarden, deuren, vensters en het aantal stookplaatsen dat iemand had.
Detail uit de kieslijst 1914/1915 van de gemeente Ruwiel (1) waaruit blijkt dat de 70 jarige Gerrit van Bemmel werd opgeroepen om te stemmen. In die tijd hadden alleen mannen welke beschikten over een zekere mate van welstand en bekwaamheid, stemrecht. In 1913 betrof dat 65% van alle Nederlandse mannen ouder dan 25 jaar. De meesten (88%) hadden kiesrecht omdat ze belasting betaalden.

Gerrit van Bemmel zat in de gemeenteraad en was van 1884 – 1916 wethouder van de gemeente Ruwiel. Zijn vrouw Trijntje van Bemmel werd 80 jaar en stierf daar op 12 juni 1924. Gerrit van Bemmel zelf overleed er vijf jaar later op 6 maart 1929, hij werd 84 jaar oud. Hun overlijden werd aangegeven bij de gemeente Breukelen Nijenrode.

B8.7 Willem van Bemmel, zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 9 februari 1846. Hij trouwde op 32 jarige leeftijd in Vleuten op donderdag 16 mei 1878 met de 22 jarige Cornelia Baelde. Ze werd geboren op 23 april 1856 in het buurtschap Rietveld en de Bree bij Woerden en was een dochter van Anne Maria van Briemen en Isaac Baelde. Cornelia’s moeder was de jongere zus van Willem van Briemen, een schoonzoon van Lijsje Beijen (D6.10). En haar vader was de oudere broer van Jan Baelde, een schoonzoon van Teuntje van Hemert (C6.12).

Na hun huwelijk vestigden Cornelia en Willem zich op een boerenbedrijf in Veldhuizen, gelegen tussen Vleuten en De Meern. Ze kregen tien kinderen, twee jongetjes overleden voor ze een jaar oud waren. Willem, Anna Maria, Isaac, Cornelia, Jan Marcelis, Marcelis Jan, Marrigje en Alida van Bemmel groeiden op in Veldhuizen en huwden. Hun vader Willem van Bemmel overleed daar op 9 september 1913, hij werd 67 jaar. Zijn weduwe Cornelia Baelde stierf ruim dertig jaar later in Utrecht op 14 oktober 1946, ze werd 90 jaar oud.

B8.8 Cornelia van Bemmel, dochter van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 22 maart 1848. Ze trouwde daar op 25 jarige leeftijd op 6 november 1873 met de 28 jarige Willem van den Broek. Hij werd geboren op 28 maart 1845 in Kockengen en was een zoon van Dirkje van Barneveld en Dirk van den Broek. Zij waren eigenaar van de boerenwoning ‘Huis Nooit Volmaakt’ gelegen aan de Kockengense Dijk (hedendaags adres Wagendijk 10) in Kockengen en buren van Jannetje Pijnse van der Aa de weduwe van Gerrit de Wit (A7).

Na hun huwelijk vestigde Cornelia en Willem zich op een boerderij in de gemeente Breukelen Nijenrode. Dit boerenbedrijf was eigendom van zijn ouders en werd bij de verdeling van de erfenis aan Willem van den Broek toegewezen (2). Ze kregen acht kinderen. Drie baby’s stierven en hun zoontje Dirk van den Broek overleed er op 14 jarige leeftijd in het jaar 1889. Enkele jaren nadien verkochten ze de boerderij en verhuisden Cornelia van Bemmel en Willem van den Broek met vier dochters naar Utrecht. Cornelia, Trijntje, Maria en Magdalena van den Broek huwden daar. Trijntje van den Broek trouwde in 1909 met Hendrik Bouthoorn. Hij was een kleinzoon van Gerrit Gerrits Bouthoorn, de jongste zoon van Johanna Jansdochter Bosch (D5.1.10). Trijntjes vader Willem van den Broek was op 4 januari 1899 overleden in Utrecht, hij werd 53 jaar. Zijn weduwe Cornelia van Bemmel stierf er vijftien jaar later op 5 mei 1916, zij werd 68 jaar oud.

B8.9 Johannes Adrianus van Bemmel, zoon van Cornelia van Zanten en Willem van Bemmel werd geboren in ’t Oude Raadhuis van Haarzuilens op 12 september 1850. Hij trouwde op 31 jarige leeftijd in de gemeente Ruwiel bij Breukelen op 16 juni 1882 met de 28 jarige Jannigje van Vliet. Ze werd geboren op 18 oktober 1853 in Linschoten en was een dochter van Cornelia van der Waaij en Willem van Vliet. Jannigje was een nicht van Willem van Vliet, de man van Jannigje Bos (D8.8) en van Willemijntje van Vliet de schoonmoeder van Jan Cazant (A7.10).

Toen Johannes en Jannigje zes maanden getrouwd waren, werd op 19 december 1882 hun oudste zoon Willem van Bemmel geboren op de boerderij van haar ouders in Ruwiel. Daarna vestigden Jannigje en Johannes zich op een boerenbedrijf in Mijdrecht. Ze kregen nog vier kinderen, twee stierven voor ze een week oud waren. Hun dochters Cornelia en Trijntje groeiden samen met Willem op in Mijdrecht en huwden. Zoon Willem van Bemmel zette het boerenbedrijf in Mijdrecht voort. Jannigje van Vliet overleed daar op 41 jarige leeftijd, op 17 juni 1895. Haar weduwnaar Johannes van Bemmel stierf op de boerderij van zijn dochter Trijntje van Bemmel en schoonzoon Pieter Bruggraaf in Vinkeveen op 22 juni 1924, hij werd 73 jaar oud.